تعویض پلاک یکی از مراحل مهم خرید و فروش ماشین محسوب میشود. چون در این مرحله، مالکیت خودرو از فروشنده به خریدار منتقل خواهد شد. در نتیجه بدون انجام تعویض پلاک به‌صورت کامل، همچنان مالکیت ماشین در دست فروشنده می‌ماند و چالش‌های حقوق و فضایی متعددی برای هر دو طرف معامله به دلیل عدم شناخت نحوه استعلام خلافی خودرو و انتقال پلاک و… رخ خواهد داد. در این مطلب از تاپ درباره ضرورت تعویض پلاک ماشین و عواقب تعویض نکردن پلاک خودرو، نکاتی که باید بدانید را ارائه کرده‌ایم.
چه زمانی می‌بایست تعویض پلاک خودرو انجام شود؟
تعویض پلاک ماشین دقیقاً زمان خرید و فروش خودرو و پس از تسویه کلیه هزینه‌های نقل و انتقال خودرو انجام میشود؛ یعنی پس از اینکه فروشنده ماشین را به نام طرف مقابل انتقال داد، باید خریدار به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و کلیه مراحل را برای انتقال پلاک انجام دهد. در غیر این‌صورت عواقب مختلفی در انتظار خریدار و فروشنده خواهد بود.
در صورت عدم تعویض پلاک خودرو چه اتفاقاتی می‌افتد؟
در صورتی که موقع خرید و فروش ماشین مراحل تعویض پلاک را انجام ندهید، مالکیت خودرو تغییر نخواهد کرد و مسئولیت تمام مشکلات و اتفاقات پس از فروش ماشین، همچنان بر عهده مالک قبلی آن یعنی فروشنده خواهد بود. در نتیجه به‌دلیل عدم تعویض پلاک، ممکن است مشکلاتی برای طرفین معامله وجود داشته باشد که از جمله آن‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
ثبت جریمه راهنمایی و رانندگی
در فهرست جرائم راهنمایی و رانندگی، یک جریمه به نام جریمه عدم‌تعویض پلاک وجود دارد که کد تخلف آن ۲۰۲۶ است. در صورتی که جریمه با این کد صادر شود و خریدار و فروشنده همچنان نسبت به تعویض پلاک اقدام نکرده باشند، باید مبلغی که برای جریمه عدم‌تعویض پلاک توسط راهنمایی رانندگی صادر شده را فروشنده بپردازد. چون همچنان ماشین به نام فروشنده است و خریدار مالکیتی درباره آن ندارد. جریمه عدم‌تعویض پلاک توسط خریدار در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۵۰ هزار تومان تعیین شده است.
عدم امکان خرید و فروش خودرو
اگر پس از انجام معامله ماشین، پلاک از فروشنده به نام خریدار منتقل نشده باشد، مالکیت خودرو تغییر نخواهد کرد. در نتیجه امکان انتقال مالکیت ماشین همچنان برای فروشنده باقی خواهد ماند. پس خریدار نمی‌تواند برای فروش خودرو یا انتقال مالکیت آن به شخص دیگر کاری انجام دهد؛ بنابراین، عدم امکان خرید و فروش خودرو بدون انجام تعویض پلاک، یکی دیگر از عواقب این موضوع محسوب میشود.
توقیف ماشین و انتقال به پارکینگ
اگر خودرو تعویض پلاک نشده باشد و پلیس راهنمایی و رانندگی آن را متوقف کند، ماشین توقیف شده به پارکینگ منتقل خواهد شد، همچنین اگر شکایت فک پلاک نیز بر روی خودرو باشد، احتمال توقیف و انتقال ماشین به پارکینگ توسط پلیس وجود دارد.
عدم‌امکان ترخیص خودرو از پارکینگ
در صورتی که خودرو تعویض پلاک نشده توقیف شده باشد، تنها مالک قبلی یا فروشنده ماشین می‌تواند برای ترخیص آن اقدام کند و سپس خریدار می‌تواند به سراغ تعویض پلاک ماشین برود. چون برای ترخیص ماشین داشتن برگه استعلام خلافی، مفاصا حساب عوارض خودرو و مدارک ماشین لازم است. همه این اسناد و مدارک قبل از تعویض پلاک همچنان به نام فروشنده یا مالک قبلی خودرو خواهند بود؛ بنابراین، تا زمانی که فروشنده به همراه مدارک در محل حاضر نشود، امکان ترخیص خودرو از پارکینگ برای خریدار وجود نخواهد داشت.
ثبت شکایت قضایی و حقوقی بر روی پلاک
برخی از تخلفات خودرو موجب ثبت شکایات قضایی حقوقی بر روی پلاک ماشین میشود. به عنوان مثال، در صورتی که کشف حجاب در ماشین رخ داده باشد، یا راننده از صحنه جرم فرار کرده باشد، تخلف روی پلاک ماشین ثبت میشود.
در نتیجه اگر تعویض پلاک خودرو را انجام ندهید و این تخلفات به دست خریدار انجام شده باشد، مسئولیت آن همچنان به عنوان به عهده فروشنده یا مالک قبلی ماشین خواهد بود و تبعات و دردسرهای زیادی برای فرد به همراه خواهد داشت.
ثبت سایر مالیات‌ها، عوارض‌ها و بدهی‌های خودرو
عدم تعویض پلاک خودرو به معنی این است که مسئولیت پرداخت تمام مالیات‌ها مانند مالیات نقل و انتقال خودرو، عوارض‌ها و بدهی‌های ماشین، توسط فروشنده به جای خریدار پذیرفته شده است؛ یعنی اگرچه خودرو در دست خریدار است؛ اما همچنان پلاک قبلی روی ماشین نصب شده و فروشنده باید تمام هزینه‌های عوارض آزادراهی، هزینه‌های سالیانه ماشین و مالیات را بپردازد.
عدم امکان گرفتن مدارک خودرو مانند کارت ماشین و برگه سبز
در صورتی که خریدار و فروشنده برای تعویض پلاک اقدام نکنند، مدارک جدید که شامل کارت ماشین و برگ سبز مالک ماشین هستند صادر نخواهند شد و این مدارک همچنان به نام مال فروشنده خواهند ماند. در نتیجه خریدار نمی‌تواند از حقوق مالکیت قانونی ماشین برخوردار شود.
چگونه از بروز عواقب تعویض نکردن پلاک جلوگیری کنیم؟
برای پیشگیری از مشکلات و پیامدهای تعویض نکردن پلاک، لازم است که موقع خرید و فروش خودرو تمام مراحل تعویض پلاک را به طور دقیق و کامل انجام دهید. قبل از تعویض پلاک لازم است که استعلام پلاک فعال و غیرفعال خودرو را بگیرید. سپس میتوانید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و مراحل انتقال پلاک ماشین به خریدار را انجام دهید. در صورتی که قصد انجام تعویض پلاک وکالتی را دارید، حتماً از طرف مقابل در مورد انجام تعویض پلاک سؤال کنید. همچنین با استعلام پلاک‌های به نام نیز میتوانید از انجام تعویض پلاک و انتقال آن به نام خریدار مطلع شوید.
آموزش الزام به فک پلاک خودرو برای فروشنده
اگر فروشنده به خریدار وکالت تعویض پلاک داده؛ اما خریدار مراحل تعویض پلاک را انجام نداده باشد، فروشنده می‌تواند شکایت فک پلاک یا همان اعتراض به عدم تعویض پلاک را تنظیم کند. مراحل الزام به فک پلاک ماشین برای فروشنده ماشین به صورت زیر خواهد بود.
- ورود به درگاه خدمات الکترونیک قضایی و ایجاد حساب کاربری ثنا
- تنظیم دادخواست الزام به تعویض پلاک و درخواست توقیف خودرو به علت عدم تعویض پلاک با کمک مشاورین قضایی
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تحویل مدارک تنظیم شده
- تسویه هزینه‌های طرح شکایت عدم تعویض پلاک و ارسال دادخواست برای مراجع ذیصلاح
- پیگیری وضعیت شکایت از طریق درگاه خدمات قضایی الکترونیک
آموزش الزام به تعویض پلاک خودرو برای خریدار
اگر به خریدار خودرو وکالت داده‌اید تا بدون نیاز به حضور فروشنده بتواند به مراکز تعویض پلاک مراجعه کرده و این کار را انجام دهد، لازم است که خریدار با ارائه وکالت‌نامه در مراکزی که برای این کار در نظر گرفته شده، مراحل تعویض پلاک را تکمیل کند؛ در برخی مواقع ممکن است قبل از مراجعه خریدار به مراکز تعویض پلاک، مهلت وکالت‌نامه به پایان رسیده باشد.
مراحل الزام به تعویض پلاک خودرو در این شرایط برای خریدار به صورت زیر خواهد بود.
- تماس با مالک ماشین و درخواست تکمیل مراحل تعویض پلاک
- اقدام از طریق درگاه خدمات الکترونیک قضایی و سامانه ثنا در صورت عدم توجه فروشنده به درخواست مذکور
- تنظیم دادخواست الزام به تعویض پلاک با کمک مشاورین قضایی
- مراجعه به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و تحویل دادخواست
- تسویه هزینه‌های طرح شکایت عدم تعویض پلاک و ارجاع دادخواست به مراجع ذیصلاح
مدارک لازم برای شکایت عدم تعویض پلاک
برای تنظیم شکایت عدم تعویض پلاک خودرو، لازم است که قبل از مراجعه حضوری به مراکز مربوطه مدارک لازم را آماده کنید. چون در صورتی که شکایت از طرف هر کدام از طرفین معامله مطرح شده باشد، مدارک زیر باید برای تکمیل دادخواست شکایت آماده شوند، تا امکان تشکیل پرونده و رسیدگی به دادخواست وجود داشته باشد.
- کپی برابر اصل کارت ملی طرفین معامله خودرو
- کپی برابر اصل اظهارنامه فک پلاک خودرو
- کپی برابر اصل سند مالکیت
- کپی برابر اصل مبایعه‌نامه
از مشکلات پیشگیری کنید
تعویض پلاک خودرو علاوه‌بر جریمه ممکن است موجب توقیف خودرو و انتقال آن به پارکینگ شود. همچنین مشکلات و دردسرهایی مانند کشف حجاب در خودرو یا حضور در صحنه جرم نیز از جمله پیامدهایی هستند که ممکن است به دلیل عدم تعویض پلاک متوجه فروشنده شوند. در صورتی که به خریدار وکالت داده‌اید تا تعویض پلاک را انجام دهد و این کار را انجام نداده، امکان تنظیم شکایت علیه خریدار برای فروشنده وجود دارد.
در این مطلب هر آنچه درباره تعویض پلاک نکردن ماشین وجود دارد را به‌طور کلی ارائه کرده‌ایم. جهت استعلام عوارض بین راهی‌ها و پلاک‌های فعال راهنمایی رانندگی میتوانید از سوپر اپلیکیشن تاپ کمک بگیرید و از تعویض پلاک خودرو پس از فروش مطمئن شوید.