جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث احتمالا بیشتر اذیتکننده است تا خود هزینه خرید بیمه! به همین دلیل افراد زمانی که امکان استفاده از بخشودگی جرایم بیمه را پیدا میکنند، معمولا به اندازه یک تخفیف قابل توجه خوشحال میشوند.
بخشودگی جرایم رانندگی چگونه و در چه زمانهایی انجام میشود؟
بخشودگی جرائم رانندگی در قالب طرحهای مقطعی توسط پلیس راهور و با مصوبه دولت یا مجلس به اجرا در میآید و معمولا در مناسبتهای خاصی مثل عید نوروز، دهه فجر، هفته ناجا و اعیاد مذهبی چنین بخشودگیهایی اتفاق میافتند. هدف آن هم کاهش بار مالی جریمههای رانندگان و تشویق آنها به رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی است.
اما جرائم رانندگی تفاوتهایی با جرائم بیمه شخص ثالث دارند؛ بخشودگی جرایم بیمه معمولاً بهصورت کامل و رسمی در سامانه بیمه مرکزی یا شرکتهای بیمه ثبت میشوند، در حالی که در خصوص جرایم رانندگی، لازم است رانندگان از طریق اطلاعیههای پلیس راهور، زمانبندی و شرایط دقیق استفاده از این طرحها را پیگیری کنند. همچنین رانندگان میتوانند از طریق پلتفرمهایی مثل سوپر اپلیکیشن تاپ از جریمههای رانندگی و نیز جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث اطلاع پیدا کنند.
شرایط استفاده از بخشودگی
برای استفاده از امکان بخشودگی جرایم بیمه و سایر جریمهها، رانندگان باید تحت شرایط خاص و در زمانهای تعیین شده اقدام کنند. در ابتدا باید به زمان اجرای طرحها توجه داشت. باید در نظر داشت که پلیس راهور بهتنهایی نمیتواند اقدام به حذف یا بخشش جرائم کند؛ مگر با ابلاغ قانونی.
این طرحها بهصورت عمومی اعلام میشوند و تاریخ شروع و پایان مشخصی دارند و پس از اتمام مهلت، امکان استفاده از بخشودگی وجود ندارد. مثل:
- اعیاد مذهبی (مثل عید نوروز، عید فطر، عید قربان)
- دهه فجر (سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی)
- هفته ناجا (هفته نیروی انتظامی)
- مناسبتهای خاص با تصویب هیئت دولت یا مجلس
علاوهبر زمان اجرای طرحها، رانندگان متخلف باید شرایط زیر را نیز داشته باشند:
- وجود جریمههای مشمول بخشودگی: بخشودگی معمولاً شامل جریمههای رانندگی است که تا تاریخ مشخصی ثبت و مشمول جریمه دیرکرد (دوبرابری) شدهاند. جریمههای ثبتشده توسط دوربینهای ترافیکی معمولاً مشمول دوبرابری نسبت و ممکن است در برخی طرحها شامل بخشودگی نشود.
- عدم وجود موانع قضایی: جریمههایی که با شکایت قضایی یا توقیف خودرو مرتبط هستند (مانند تخلفات مربوط به کشف حجاب یا تخلفات منجر به توقیف) معمولاً شرایط بخشودگی را ندارند. در چنین مواردی راننده باید ابتدا مسائل قضایی مرتبط با پلاک خودرو را رفع کند.
- پرداخت اصل جریمه: در اکثر طرحهای بخشودگی، جریمه دیرکرد حذف میشود، اما تغییری در پرداخت مبلغ اصلی جریمه ایجاد نمیشود.
با بررسی جدول زیر تا حدودی میتوان گفت که کدام دسته از جریمهها مشمول بخشودگی میشوند و کدامیک نه.
نوع جریمه | بخشودگی | توضیحات |
جریمههای دیرکرد (دو برابری) | بله | معمولا در اکثر طرحها حذف میشود |
جرایم تخلفات سبک (مثل سرعت غیرمجاز محدود) | معمولا بله | بخشودگی این جریمه بسته به نوع تخلف و میزان تجاوز از سرعت بستگی دارد |
تخلفات حادثهساز یا خطرناک | معمولا خیر | مواردی مثل سبقت خطرناک، عبور از چراغ قرمز، حرکات نمایشی بخشیده نمیشوند. |
تصادف منجر به فوت یا جرح | خیر | چنین مواردی به دلیل اینکه بُعد قضایی دارند، مشمول بخشودگی نیستند. |
جریمههای ثبتشده توسط دوربینها | معمولا خیر | این جریمهها معمولا مشمول دوبرابری نمیشوند |
تخلفات خاص (رانندگی در حالت مستی، تخلفات منجر به توقیف خودرو، یا تخلفات قضایی) | خیر | چنین مواردی به دلیل اینکه بُعد قضایی دارند، مشمول بخشودگی نیستند. |
نکته مهمی که باید مجددا مورد تاکید قرار گیرد این است که طرحهای بخشودگی جرائم رانندگی با طرحهای بخشودگی بیمه شخص ثالث متفاوت هستند. در بخشودگی جریمه نداشتن بیمه شخص ثالث، سازمان بیمه مرکزی و شرکتهای بیمه مجاز به تصمیمگیری و اعلام بخشودگی جریمه دیرکرد هستند، اما تصمیمگیری در مورد جرائم رانندگی، فقط در اختیار نهادهای دولتی و قانونگذار است.
مزایای بخشودگی جریمه
بدیهی است که اجرای طرحهای بخشودگی جریمهها مزایای متعددی برای رانندگان و جامعه به همراه دارند. این طرحها با کاهش بار مالی، جلوگیری از مشکلات قانونی، تشویق به انضباط ترافیکی و حمایت از رانندگان وسایل نقلیه عمومی نهتنها به رانندگان کمک میکنند تا با هزینه کمتر بدهیهای خود را تسویه کنند، بلکه به بهبود نظم ترافیکی، کاهش بار قضایی، و تقویت اعتماد عمومی به نهادهای دولتی را نیز به همراه دارند. در جدول زیر مهمترین مزایای این طرحها بهطور خلاصه بررسی شده است:
مزایا | توضیحات تکمیلی |
کاهش بار مالی رانندگان | حذف جریمه دیرکرد و پرداخت تنها مبلغ اصلی جریمه.
کمک به اقشار کمدرآمد، بهویژه رانندگان وسایل نقلیه عمومی، برای تسویه جرایم با هزینه کمتر. |
جلوگیری از مشکلات قانونی | جلوگیری از توقیف خودرو، حفظ کارت سوخت و سهمیه بنزین، و تسهیل نقلوانتقال خودرو با تسویه جرایم معوق. |
تشویق به انضباط ترافیکی | تشویق رانندگان به پرداخت بهموقع جرایم و رعایت قوانین رانندگی با کاهش فشار مالی ناشی از جریمههای سنگین. |
حمایت از رانندگان وسایل نقلیه عمومی | شرایط ویژه برای موتورسیکلتها و تاکسیها، مانند امکان تقسیط جرایم، به دلیل تردد بالا و جرایم انباشتهشده. |
کاهش بار سیستمی و قضایی | کاهش پروندههای قضایی مرتبط با جرایم رانندگی، بهروزرسانی اطلاعات سیستم راهور و کاهش بار کاری پلیس و قوه قضاییه. |
تقویت اعتماد عمومی | منعکس کردن توجه دولت و پلیس راهور به شرایط اقتصادی و اجتماعی، کاهش نارضایتیهای اجتماعی و تقویت حس حمایت |
تسهیل فرآیند پرداخت | امکان پرداخت آسان از طریق سایتها، اپلیکیشن و یا درگاههای بانکی.
اطلاعرسانی گسترده برای آگاهی از طرحها |
مزایای اجتماعی و اقتصادی | حمایت از اقتصاد خانوار با کاهش هزینهها، تقویت حس مشارکت اجتماعی در مناسبتهای ملی و مذهبی (مانند دهه فجر یا عید نوروز). |
آخرین طرح های بخشش جریمه های رانندگی
همانطور که اشاره شد، تمامی طرحهای بخشودگی جریمهها باید با تصویب هیأت دولت و مجلس و ابلاغ به پلیس راهور انجام شود. در حال حاضر هیچ طرح بخشودگی جرائمی اعلام نشده و رانندگان متخلف باید جریمههای خود را بدون بخشودگی پرداخت نمایند. هر طرحی که مربوط به جرائم و بخشودگی آنها باشد، توسط پلیس راهور و از طریق منابع خبری رسمی اطلاعرسانی خواهد شد.
در رابطه با جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث هم معمولا شرکتهای بیمه اطلاعرسانی میکنند؛ اما عقل سلیم حکم میکند که نباید منتظر بخشودگی یا تخفیف و موارد این چنینی برای خرید یا تمدید بیمه بود. چرا که با پایان یافتن اعتبار بیمه، خسارت های تحت پوشش بیمه قابل پرداخت نیستند و این ریسکی نیست که بتوان آن را به جان خرید.
شرایط و مدارک لازم برای بخشودگی جرایم رانندگی چیست؟
پیش از این به شرایطی که رانندگان متخلف باید برای استفاده از بخشودگی جرائم رانندگی داشته باشند، پرداختیم. در ادامه این بحث، مدارک لازم برای بهرهمندی از این امکان را مورد بررسی قرار میدهیم. این مدارک در صورت نیاز به مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰ یا مراکز مربوطه باید ارائه شوند؛
مدارک شناسایی مالک خودرو |
|
مدارک خودرو |
|
اطلاعات جریمهها | فهرست جرایم رانندگی که از طریق استعلام (آنلاین یا حضوری) به دست آمده است. |
مدارک پرداخت (در صورت نیاز) | رسید پرداخت جریمهها (در صورتی که پرداخت بهصورت آنلاین انجام شده باشد).
در مواردی که پرداخت حضوری انجام میشود، مدارک مربوط به پرداخت از طریق دستگاههای POS یا درگاههای بانکی مورد نیاز است. |
مدارک رفع موانع قضایی (در صورت وجود) | اگر جریمهها با پرونده قضایی یا توقیف خودرو مرتبط باشند، مدارکی مانند نامه رفع توقیف یا تأییدیه قضایی، برای اثبات رفع مشکل لازم است. |
بخشودگی جرائم رانندگی، راهی برای کاهش هزینهها و تشویق به انضباط ترافیکی
طرحهای بخشودگی جرایم رانندگی و بیمه شخص ثالث فرصتی ارزشمند برای رانندگان است تا با کاهش بار مالی، بدهیهای خود را تسویه کنند و از مشکلات قانونی مانند توقیف خودرو یا ابطال کارت سوخت جلوگیری کنند. این طرحها معمولاً در مناسبتهای خاص مانند عید نوروز، دهه فجر، یا اعیاد مذهبی با مصوبه دولت یا مجلس اجرا میشوند و شامل حذف جریمههای دیرکرد میشوند؛ با این حال پرداخت اصل جریمه الزامی است.
اجرای طرحهای اینچنینی مزایایی مثل کاهش هزینهها، حمایت از اقشار کمدرآمد، تشویق به انضباط ترافیکی، و کاهش بار قضایی را به دنبال دارد. اما رانندگان باید در نظر داشته باشند برای استفاده از این فرصتها، پیگیری اطلاعیهها، استعلام دقیق جرایم، و اقدام بهموقع در مهلتهای تعیینشده ضروری است.
سوالات متداول
- بخشودگی جرایم رانندگی چه زمانی اجرا میشود؟ بخشودگی جرایم رانندگی طرحی است که با مصوبه دولت یا مجلس و معمولاً در مناسبتهای خاص مانند عید نوروز، دهه فجر، هفته ناجا یا اعیاد مذهبی اجرا میشود و هدف آن حذف جریمههای دیرکرد و تشویق رانندگان به پرداخت جرایم و رعایت قوانین است.
- آیا همه تخلفات شامل بخشودگی جرایم رانندگی میشوند؟ خیر، معمولا جریمههای دیرکرد و برخی تخلفات سبک مثل سرعت غیرمجاز محدود مشمول بخشودگی میشوند.
- آیا جریمههای ثبتشده توسط دوربینهای ترافیکی مشمول بخشودگی است؟ خیر، این جریمهها معمولاً مشمول جریمه دیرکرد نبوده و در اکثر طرحهای بخشودگی نیز شامل نمیشود.
- چرا نباید منتظر بخشودگی برای تمدید بیمه شخص ثالث بود؟ با پایان اعتبار بیمه شخص ثالث، خسارتهای تحت پوشش بیمه قابل پرداخت نیستند. این ریسک بزرگی است و بهتر است بیمه بهموقع تمدید شود.