آیا میدانستید که تنها یک اشتباه کوچک در زمان یا مکان رانندگی میتواند شما را با جریمههای سنگین طرح ترافیک تهران مواجه کند؟ طرح ترافیک تهران یکی از عادیترین موضوعات گفتگو بین کسانی است که در تهران رانندگی میکنند. طرحی که سالهاست در بخشهایی از شهر تهران و برای کنترل آلودگی اجرا میشود و محدودیتهایی را برای رانندگی در برخی از مناطق تهران و در ساعاتی خاص اعمال میکند. اگر با محدویتهای این طرح چندان آشنا نیستید، جریمه طرح ترافیک زیادی دارید و یا مسیر تردد شما در این نقاط است، بهتر این مطلب از مجله تاپ را تا پایان مطالعه کنید.
طرح ترافیک تهران؛ راهکاری برای کاهش آلودگی هوای پایتخت
طرح کاهش آلودگی هوا موضوعی است که تقریبا تمامی تهرانیها و رانندگانی که وارد این شهر میشوند، با آن آشنا هستند. طرحی که سالهاست برای کنترل آلودگیهای این کلانشهر، محدودیتهایی را بر شهروندان اعمال میکند. بر اساس این طرح تردد بدون مجوز در مناطقی خاصی از تهران بدون خرید طرح ترافیک، مشمول جریمه ورود به طرح ترافیک میشود. طرح ترافیک برای اولینبار در سال ۱۳۵۸ و با ایجاد خط ویژه اتوبوسرانی شروع شد و چندین مرحله بازبینی را پشت سر گذاشت تا به صورت فعلی در بیاید.
آگاهی شهروندان تهرانی از قوانین و مقررات این طرح نه تنها به جلوگیری از جریمههای مالی به واسطه تردد در این مناطق کمک میکند، بلکه برقراری نظم و انضباط در تردد شهری و بهبود شرایط زندگی در تهران را نیز به دنبال دارد. در نتیجه، آگاهی از جزئیات طرح ترافیک و رعایت قوانین آن برای تمامی ساکنان و مسافران تهران ضروری است تا بتوانند از مزایای این طرح بهرهمند شوند و در عین حال از عواقب منفی آن جلوگیری کنند.
البته برای مدیریت آلایندگی خودروها، طرح زوج و فرد هم اجرا میشود که تفاوتهایی با طرح ترافیک دارد. به این ترتیب که تردد برای شماره پلاکهای زوج در روزهای زوج و شماره پلاکهای فرد در روزهای فرد، امکانپذیر است. این طرح هم از روزهای شنبه تا چهارشنبه برقرار است. در زمان هشدار آلودگی شهر تهران، طرح زوج و فرد از درب منزل شروع میشود. به عبارت دیگر افراد تنها در صورتیکه پلاک زوج داشته باشند، میتوانند در روزهای زوج از خودروی خود استفاده کنند و بالعکس.
محدوده و ساعات طرح ترافیک تهران
همانطور که اشاره شد، طرح ترافیک فقط برای مناطق خاصی از تهران در نظر گرفته شده و شامل تمامی مناطق نمیشود. بر اساس قانون ساعات طرح ترافیک در مناطق از ساعت ۶:۳۰ صبح شروع شده تا ۱۸ عصر روزهای شنبه تا چهارشنبه ادامه دارد و تردد فقط برای خودروهای مجاز امکانپذیر است.
به عبارت دیگر یعنی خودروهایی که طرح ترافیک خریده باشند. البته در روزهای پنجشنبه و جمعه و همچنین روزهای تعطیل، این محدودیتها برداشته میشوند. در حال حاضر مناطق زیر و خیابانهای اطراف آنها در شهر تهران در محدوده طرح ترافیک قرار دارند:
منطقه ۳ | خیابان بهار – بخشی از بزرگراه مدرس – خیابان بهار |
منطقه ۶ | ایرانشهر – بهجت آباد – سازمان آب – پارک لاله – میدان ولیعصر – کریمخان زند – بلوار کشاورز – مفتح – انقلاب – کارگر – فردوسی – لالهزار |
منطقه ۷ | باغ صبا – مطهری – شریعتی – آبشار – آبمنگل – امیر بهادر |
منطقه ۱۰ | آذربایجان |
منطقه ۱۲ | دروازه دولت – دروازه شمیران – منیریه – حسن آباد – پامنار – بازار تهران – پانزده خرداد – امام خمینی – مولوی |
منطقه ۱۶ | خانی آباد |
از چه پلتفرمهایی طرح ترافیک بخریم؟
طرح ترافیک تهران به این معنا نیست که هیچ خودرویی تحت هیچ شرایطی نمیتواند وارد این مناطق شود. تردد در مناطق طرح کنترل آلودگی هوا بدون جریمهشدن فقط با خرید طرح ترافیک امکانپذیر است. سازمان شهرداری تهران «سامانه تهران من» را برای این منظور توسعه داده است. شما در این اپلیکیشن میتوانید خرید یا رزرو طرح ترافیک را انجام دهید، قبضهای خود را مشاهده کنید و عوارض شهری را پرداخت نمایید.
البته این سامانه گاهی با مشکلاتی هم روبرو میشود؛ اما جای نگرانی نیست. سامانههای و پلتفرمهای زیادی توسعه داده شدهاند که به راحتی این امکان را فراهم میکنند. سوپر اپلیکیشن تاپ یکی از بهترین نمونههای این سامانههاست. در تاپ شما علاوه بر امکان استعلام ورود به طرح ترافیک و جریمههای احتمالی، قادر خواهید بود که به راحتی و در کمترین زمان ممکن، بسیاری از امور روزانه خود را انجام دهید؛ از استعلام پرداخت خلافی خودرو گرفته تا کارهای بانکی مثل کارت به کارت کردن. با استفاده از این پلتفرم، شما میتوانند در کسری از دقیقه بهصورت آنلاین نسبت به خرید طرح ترافیک اقدام کرده و از جریمههای احتمالی جلوگیری کنید.
نحوه ثبتنام و خرید طرح ترافیک
مرجع اصلی برای ثبت نام و خرید طرح ترافیک، سامانه تهران من است. بدون ثبت نام در این سامانه شما امکان خرید طرح را از هیچ اپلیکیشن دیگری ندارید. برای این کار شما باید مراحل زیر را طی کنید؛
ثبتنام در سامانه تهران من
- شما باید ابتدا به سامانه my.tehran.ir مراجعه و گزینه «ثبتنام» را انتخاب کنید.
- نوع شخص (حقیقی یا حقوقی) را انتخاب و اطلاعات هویتی خود مانند کد ملی، تاریخ تولد، کد پستی، شماره تلفن معتبر و همینطور پلاک خودرو را وارد کنید.
- پس از تکمیل اطلاعات، میتوانید حساب کاربری خود را فعال کنید.
شارژ حساب شهروندی
- پس از ثبتنام، وارد حساب کاربری خود شده و گزینه «شارژ حساب» را انتخاب کنید.
- مبلغ مورد نظر را واریز کنید. برای خرید طرح ترافیک میتوانید از این مبلغ استفاده کنید.
خرید طرح ترافیک
- در صفحه کاربری، روی گزینه «خدمات طرح ترافیک» کلیک کنید.
- روی گزینه «درخواست انتخاب روز» کلیک کرده و روز مورد نظر برای تردد را انتخاب کنید.
- اگر تمایل داشته باشید، میتوانید طرح هفتگی یا ماهانه را هم خریداری کنید.
- پس از انتخاب روز یا بازه زمانی مورد نظر، بر روی «ثبت درخواست» کلیک کنید.
پرداخت هزینه
در مرحله نهایی، هزینه طرح ترافیک انتخابی از حساب شهروندی که پیش از این شارژ کردید، کسر خواهد شد. پس از پرداخت موفق، مجوز ورود به محدوده طرح ترافیک برای روز یا بازه زمانی انتخابی صادر میشود. این مجوز به صورت خودکار با دوربینهای نظارتی طرح ترافیک تطبیق داده میشود.
چند نکته مهم
- در صورت بروز هرگونه مشکل، میتوانید از طریق سامانه پاسخگویی ۱۳۷ شهرداری تهران پیگیری کنید.
- خودرو شما باید دارای معاینه فنی معتبر باشد.
- اعتبار طرح ترافیک از زمان خرید فعالشده و تا پایان مدتزمان انتخابی شما ادامه دارد.
- برای تمدید طرح، نیازی به ثبتنام مجدد نیست و میتوانید از طریق حساب کاربری خود، طرح قبلی را تمدید کنید.
نرخ و هزینه عوارض طرح ترافیک
تعیین نرخ و هزینه عوارض طرح ترافیک در تهران بر اساس عوامل مختلفی چون نوع معاینه فنی خودرو، ساعت تردد و محل سکونت فرد انجام میشود. نرخ پایه عوازض طرح ترافیک در سال ۱۴۰۳، مبلغ ۷۵ هزار تومان تعیینشده که نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
در ادامه به جزئیات هزینههای طرح ترافیک میپردازیم؛
نرخ عوارض ساعات طرح ترافیک و نوع معاینه فنی
نرخ عوارض طرح ترافیک بسته به زمان ورود و خروج شما میتواند به طرز چشمگیری متفاوت باشد؛ همچنین نوع معاینه فنی خودروی شما هم نقش کلیدی در کاهش یا افزایش این هزینهها دارد. در ادامه این تفاوتها را آوردهایم:
نرخ عوارض قبل از ساعت ۱۰ صبح:
- معاینه فنی برتر: ۲۷,۵۹۴ تومان
- معاینه فنی عادی: ۳۹,۴۲۰ تومان
بعد از ساعت ۱۰ صبح و قبل از ساعت ۱۶ عصر:
- معاینه فنی برتر: ۱۹,۳۱۵ تومان
- معاینه فنی عادی: ۲۷,۵۹۴ تومان
نرخ عوارض بعد از ساعت ۱۶ عصر:
- معاینه فنی برتر: ۲۷,۵۹۴ تومان
- معاینه فنی عادی: ۳۹,۴۲۰ تومان
قوانین تردد برای ساکنین محدوده طرح ترافیک
سوالی که همواره برای شهروندان تهرانی به وجود میآید این است که آیا ساکنین محدوده طرح ترافیک هم باید به اندازه سایرین این هزینه را پرداخت کنند یا نه؟ در پاسخ باید گفت که سازمان شهرداری تهران تخفیفهایی را برای این افراد در نظر گرفته است. تخفیفهای زیر از آن جملهاند؛
- یکبار خروج از محدوده قبل از ساعت تعیین شده و یک بار ورود به طرح قبل از ساعت پایان طرح، رایگان است.
- نرخ عوارض طرح ترافیک برای تردد ساکنین در ساعات طرح به صورت نیم بها محاسبه میشود.
- افراد دارای بیماری خاص یا معلولیت میتوانند با مراجعه به نهادهای مربوطه از تخفیف ۹۰ درصدی بهرهمند شوند.
نحوه پرداخت و رزرو طرح ترافیک
برای ورود به مناطق تحت پوشش طرح ترافیک، رانندگان باید طرح ترافیک را از طریق سامانه «تهران من» رزرو کنند. در غیر این صورت، تردد بدون مجوز با هزینههای بیشتری همراه خواهد بود. البته باید به یک امکان دیگر هم در این زمینه اشاره کنیم و آن هم کارت شناور طرح ترافیک است؛ این کارت به رانندگانی که در محدوده طرح ترافیک تهران ساکن هستند، امکان تردد آزاد در محدوده طرح را با پرداخت نیمبها و در ساعاتی خاص میدهد.
رانندگان ساکن محدوده طرح ترافیک میتوانند با خرید این کارت، یکبار در روز قبل از ساعت ۱۰ صبح از محدوده خارج شده و یکبار نیز بعد از ساعت ۱۶ به محدوده وارد شوند، بدون این که نیازی به پرداخت کامل عوارض داشته باشند.
هزینه این کارت نصف عوارض طرح ترافیک برای ساکنین محاسبه میشود. به عنوان مثال اگر عوارض طرح ترافیک ۷۵ هزار تومان باشد، هزینه کارت شناور ۳۷,۵۰۰ تومان خواهد بود. اعتبار کارت شناور یکساله است. رانندگان برای دریافت این کارت باید به همراه مدارک هویتی و مدرک مالکیت خودرو به دفاتر پیشخوان شهرداری مراجعه کنند.
استعلام ورود به طرح ترافیک
استعلام طرح ترافیک تهران برای تردد بهراحتی و از طریق روشهای متنوع زیر امکانپذیر است، تا بدون نگرانی و جریمههای ناخواسته در شهر تردد کنید.
استعلام از طریق اپلیکیشن تهران من
برای استفاده از این روش، کافی است مراحل زیر را طی کنید.
- وارد اپلیکیشن تهران من شوید.
- به بخش طرح ترافیک بروید.
- شماره پلاک خودرو را وارد کنید.
- اطلاعات مربوط به بدهی طرح ترافیک برای آن پلاک نمایش داده میشود.
در صورتی که جریمه داشته باشید، از طریق تهران من قابل پرداخت است. نحوه پرداخت خلافی هم در این سامانه چندان پیچیده نیست و به راحتی انجام میشود.
استعلام از طریق کد دستوری
کد دستوری یا USSD هم امکان استعلام را مخصوصا زمانی که دسترسی به اینترنت ندارید، فراهم میکند. مراحل آن هم به ترتیب زیر است:
- با استفاده از موبایل، کد دستوری ۱۳۷۳*۳# را شمارهگیری کنید.
- پیامک حاوی راهنمایی برای استعلام به گوشی شما ارسال میشود.
- دستورالعملهای درجشده در پیامک را دنبال کنید تا اطلاعات بدهی طرح ترافیک نمایش داده شود.
البته امکان استعلام حضوری هم وجود دارد. برای این کار باید به یکی از دفاتر پیشخوان دولت یا دفاتر الکترونیک شهر تهران مراجعه کنید.
طرح ترافیک برای خودروهای عمومی و تاکسیها
شهرداری تهران در اجرای طرح کاهش آلودگی هوا، خودروهای عمومی و تاکسیها را مشمول تخفیفهای خاصی کرده است. بهطور کلی، این خودروها میتوانند بدون پرداخت عوارض در محدوده طرح ترافیک تردد کنند، اما در هر صورت شرایط خاصی نیز وجود دارد. به این ترتیب که تنها تاکسیها و خودروهای عمومی که تحت نظارت سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی فعالیت میکنند، میتوانند بدون پرداخت عوارض در ساعات طرح ترافیک تردد کنند. همچنین هر تاکسی و خودروی عمومی باید معاینه فنی هم داشته باشد. در غیر اینصورت در هنگام تردد در این مناطق، جریمه خواهد شد.
در این میان خودروهای اسنپ و تپسی هم محل بحث هستند. هر دو این سامانههای تاکسی اینترنتی باید عوارض طرح ترافیک را پرداخت کنند و هیچ معافیتی برای آنها وجود ندارد. در مواردی ممکن است این سامانهها بخشی از هزینه طرح ترافیک رانندگان خود را پرداخت کنند، اما شهرداری تهران طرح یا معافیت خاصی برای آنها در نظر نگرفته است.
جریمهها و عواقب تردد غیرمجاز در طرح ترافیک
شهرداری تهران برای ورود غیرمجاز به مناطق طرح کاهش آلودگی هوا مقررات سفت و سختی در نظر گرفته و جریمههای مختلفی با توجه به میزان تخلف برای تردد غیرمجاز اعمال میشود. دوربینهای این مناطق نیز به شدت حساس بوده و به سرعت این تخلفات را ثبت میکنند. به این ترتیب اگر بدون رزرو بسته طرح ترافیک وارد این محدوده شوید، تردد شما غیرمجاز شناخته شده و باید جریمههای زیر را پرداخت کنید:
- جریمه راهنمایی و رانندگی: پلیس راهور این جریمه را برای خودروی شما ثبت میکند. مبلغ جریمه طرح ترافیک به همراه نرخ سایر جرایم حدود ۱۶۸,۷۵۰ هزار تومان است.
- عوارض طرح ترافیک: علاوهبر جریمه، باید عوارض ورود به طرح ترافیک را نیز پرداخت کنید. نرخ پایه عوارض طرح ترافیک در سال ۱۴۰۳ حدود ۷۵ هزار تومان است.
بنابراین با ورود غیرمجاز به محدوده طرح ترافیک، علاوه بر جریمه راهنمایی و رانندگی، باید عوارض مربوطه را نیز پرداخت کنید که در مجموع حدود ۲,۰۲۵,۰۰۰ ریال میشود.
خودروهای فاقد معاینه فنی، مجوز ورود به محدوده طرح ترافیک را ندارند. اگر این خودروها وارد محدوده طرح شوند، مشمول پرداخت جریمه خواهد شد که به فهرست خلافی خودرو اضافه میشود. بنابراین برای اجتناب از پرداخت جریمههای سنگین، حتما قبل از ورود به محدوده طرح ترافیک، بسته مورد نظر را رزرو کرده و عوارض آن را پرداخت کنید. همچنین از اینکه خودروی شما دارای معاینه فنی معتبر است، اطمینان حاصل کنید.
روشهای پرداخت عوارض و جریمهها
علاوهبر سامانه تهران من که در این مطلب به آن اشاره شد، شما میتوانید برای پرداخت عوارض و جریمه طرح ترافیک از کد دستوری #۳*۳*۱۳۷* نیز استفاده کنید. اما سوپر اپلیکیشن تاپ سادهترین و بهترین راه است. در این اپلیکیشن علاوهبر جریمه طرح ترافیک، سایر موارد مثل عوارضی آزادراه را هم پرداخت کنید. کافی است مراحل زیر را طی کنید؛
- وارد اپلیکیشن تاپ شوید.
- در همان صفحه اول، گزینه «خدمات خودرو» را انتخاب کنید.
- در اینجا گزینه «طرح ترافیک و کاهش آلودگی هوا» را لمس کنید.
- پلاک خودرو و نوع خودروی خود را وارد کنید.
- گزینه تایید را انتخاب کنید.
- سپس گزینه استعلام را انتخاب کنید تا فهرست بدهی طرح ترافیک خود را مشاهده کنید.
- با انتخاب گزینه «پرداخت» میتوانید جریمههای خود را پرداخت نمایید.