خسارت‌هایی که تحت پوشش بیمه شخص ثالث نیستند

بیمه شخص ثالث، یک بیمه اجباری برای همه راننده‌هاست. این بیمه، بخشی مهمی از خسارات جانی و مالی واردشده به دیگران در تصادف‌ها را جبران می‌کند. به زبان ساده، اگر مقصر باشید و به کسی، ماشین یا اموالش آسیب بزنید، بیمه خسارت آن را می‌پردازد. اما برخلاف تصور بسیاری از افراد، این بیمه همه خسارت‌ها را پوشش نمی‌دهد. برای بعضی از خسارت‌ها استثنائاتی وجود دارند و شرکت بیمه آن‌ها را پرداخت نمی‌کند.

حالا این سؤال پیش می‌آید که خسارت بیمه شخص ثالث شامل چه مواردی نمی‌شود؟ اصلاً اگر بیمه قبول نکند، می‌توان به آن اعتراض کرد؟ در این مطلب از مجله تاپ، به خسارت‌هایی که بیمه شخص ثالث پوشش نمی‌دهد و سایر نکات می‌پردازیم.

بیمه شخص ثالث چیست؟

بیمه شخص ثالث، یک بیمه‌نامه اجباری است که همه صاحبان خودروها باید داشته باشند؛ چه خودروی شخصی باشد و چه عمومی. آسیب به شخص، اموال یا خودروی او توسط شما جزو خسارت های تحت پوشش بیمه محسوب می‌شوند. به این شخص که توسط شما آسیب یا خسارت دیده، «شخص ثالث» گفته می‌شود.

به‌طور کلی، در بیمه شخص ثالث، سه طرف اصلی وجود دارند که عبارت‌اند از:

• شخص اول: مالک خودرو یا همان کسی است که بیمه‌نامه را خریده.
• شخص دوم: شرکت بیمه‌ای است که بیمه‌نامه را برای راننده صادر می‌کند.
• شخص سوم (ثالث): شخصی که در حادثه، آسیب دیده یا به او خسارت مالی وارد شده.

کف و سقف بیمه شخص ثالث چقدر است؟

در بیمه شخص ثالث، محدوده خاصی برای مبالغ پوشش خسارت مالی و جانی تعیین شده. این محدوده بر اساس حداقل و حداکثر تعهد شرکت بیمه تعیین می‌شود. همچنین، تعهدات را بیمه‌گذار در هنگام خرید بیمه مشخص می‌کند.

در جدول زیر، حداقل و حداکثر تعهدات مالی و جانی بیمه شخص ثالث را در سال ۱۴۰۴ مشاهده می‌کنید:

چه خسارت‌هایی تحت پوشش بیمه شخص ثالث نیستند؟

بیمه شخص ثالث بسیاری از خسارت‌های جانی و مالی را جبران می‌کند. اما با این حال، در بعضی اتفاقات، هیچ‌گونه پوششی در نظر نمی‌گیرد. در این شرایط خاص، شرکت بیمه خسارتی پرداخت نمی‌کند؛ حتی اگر قرارداد بیمه فعال باشد.

طبق قوانین جدید سال ۱۴۰۳، خساراتی که تحت پوشش بیمه شخص ثالث نیستند، عبارت‌اند از:

• خسارت در شرایط غیرمعمول: گاهی حادثه‌ای در موقعیت‌های عجیب و غیر معمولی رخ می‌دهد؛ مثل شرکت در مسابقات غیرقانونی یا تمرین‌های غیر مجاز رانندگی. در این شرایط، بیمه هیچ هزینه‌ای را پرداخت نمی‌کند.
• رانندگی بدون گواهینامه: اگر راننده گواهینامه نداشته باشد، بیمه شخص ثالث هیچ خسارتی را تقبل نمی‌کند؛ حتی اگر مقصر حادثه نباشد.
• تغییر کاربری خودرو بعد از صدور بیمه: گاهی نوع استفاده از خودرو بعد از خرید بیمه عوض می‌شود؛ مثلاً استفاده از خودروی شخصی برای کار باربری. اگر این موضوع به شرکت بیمه اطلاع داده نشود، خسارت‌ها تحت پوشش قرار نمی‌گیرند.
• ارتکاب جرم: بعضی از حوادث رانندگی در زمان انجام یک جرم مثل فرار از پلیس یا حمل کالای قاچاق اتفاق می‌افتند. در این شرایط، شرکت بیمه مسئولیتی در قبال خسارت بیمه شخص ثالث ندارد.
• سرقت خودرو: اگر خودرو دزدیده شود، بیمه شخص ثالث آن را جبران نمی‌کند. برای پوشش این خسارت، بیمه بدنه لازم است.
• ظرفیت غیرمجاز خودرو: ممکن است که خودروی شما بیش از ظرفیت مجاز مسافر داشته باشد و تصادف رخ دهد. در این شرایط هم خسارت‌های وارده به افراد اضافی، توسط بیمه پرداخت نمی‌شوند.
• عدم هوشیاری راننده: اگر راننده هنگام حادثه تحت تأثیر مواد مخدر یا مشروبات الکلی باشد، بیمه هیچ خسارتی پرداخت نمی‌کند.
• خسارت به خودروی مقصر: اگر شما راننده مقصر باشید و ماشین‌تان آسیب ببیند، جزو خسارت‌های تحت پوشش بیمه شخص ثالث نیست. برای این مورد، باید بیمه بدنه داشته باشید.

نکته مهم: گاهی مشخص می‌شود که فرد بیمه‌گذار، عمداً باعث وقوع حادثه شده. در این شرایط خاص، شرکت بیمه تمام مبلغ پرداخت‌شده را از شخص آسیب‌دیده پس می‌گیرد.

در چه شرایطی امکان دریافت خسارت بیمه شخص ثالث وجود ندارد؟

گاهی اوقات، شرایط کلی بیمه وجود دارد، اما باز هم شرکت بیمه خسارتی پرداخت نمی‌کند. یکی از مهم‌ترین دلایل، نداشتن بیمه شخص ثالث یا گواهینامه معتبر است. اگر در زمان تصادف، اعتبار بیمه‌نامه تمام شود یا اصلاً بیمه‌نامه‌ای وجود نداشته باشد، امکان دریافت خسارت وجود ندارد. 

همین موضوع در مورد گواهینامه هم صدق می‌کند. بدون گواهینامه معتبر، شرکت بیمه مسئولیتی در برابر شما ندارد. برای جلوگیری از این اتفاق، باید همیشه حواستان به تاریخ انقضای بیمه‌نامه باشد. همچنین، از داشتن گواهینامه معتبر و قابل استعلام مطمئن شوید.

چطور اعتبار بیمه شخص ثالث را استعلام کنیم؟

قبل از هر کاری باید مطمئن شوید که بیمه شخص ثالث خودرو هنوز معتبر است یا نه. خبر خوب اینکه برای استعلام نیازی به مراجعه حضوری به شرکت بیمه ندارید. چندین روش ساده آنلاین و پیامکی وجود دارند تا فرایند استعلام خیلی راحت و سریع انجام شود.

در ادامه، بهترین روش‌های استعلام بیمه شخص ثالث را با توضیح کامل و مرحله‌به‌مرحله آورده‌ایم:

استعلام بیمه شخص ثالث با کد ملی و کد یکتا از اپلیکیشن تاپ

یکی از راحت‌ترین و سریع‌ترین روش‌ها، استفاده از اپلیکیشن‌هایی مثل تاپ است. در این روش، با وارد کردن چند اطلاعات ساده، استعلام اعتبار بیمه را به‌صورت آنلاین انجام می‌دهید.

مراحل استعلام اعتبار بیمه شخص ثالث در سوپر اپلیکیشن تاپ عبارت‌اند از:

• مرحله اول؛ اپلیکیشن تاپ را روی گوشی نصب و باز کنید.
• مرحله دوم؛ گزینه استعلام بیمه شخص ثالث را انتخاب کنید.
• مرحله سوم؛ کد ملی و کد یکتای بیمه‌نامه را وارد کنید.
• مرحله چهارم؛ حالا اعتبار بیمه شخص ثالث خودرو را چک کنید.
• مرحله پنجم؛ اطلاعات را ذخیره کنید تا در دفعات بعد سریع‌تر دسترسی داشته باشید.
• مرحله آخر؛ در هر زمان می‌توانید وارد شوید و اعتبار بیمه‌نامه را بررسی یا برای تمدید اقدام کنید.

 استعلام بیمه شخص ثالث از سایت بیمه مرکزی (سنهاب)

سایت سنهاب، سامانه رسمی بیمه مرکزی است. این سامانه، امکان استعلام بیمه شخص ثالث را با چند روش مختلف در اختیارتان قرار می‌دهد. در این روش، به کد یکتای بیمه‌نامه نیاز است و در غیر این‌صورت، نمی‌توان استعلام گرفت.

مراحل استعلام بیمه شخص ثالث از طریق سایت بیمه مرکزی، طبق موارد زیر است:

• وارد سایت سنهاب به آدرس «centinsur.ir» شوید.
• روی گزینه «استعلام با کد یکتا» کلیک کنید.
• شماره یکتای بیمه‌نامه را وارد کنید.
• کد ملی یا شناسه ملی بیمه‌گذار را در کادر مربوطه وارد کنید.
• در این مرحله، کد ملی یا شناسه ملی شخص استعلام‌کننده را وارد کنید.
• کد امنیتی را وارد کنید و روی گزینه «استعلام» را بزنید.
• در این مرحله، اعتبار بیمه شخص ثالث خودرو قابل مشاهده است!

استعلام با شماره بیمه‌نامه در سنهاب

ممکن است که کد یکتای بیمه‌نامه در دسترس‌تان نباشد. در این شرایط با کمک شماره بیمه‌نامه هم می‌توانید استعلام بگیرید.

نگاهی به مراحل استعلام بیمه شخص ثالث در سامانه سنهاب با شماره بیمه‌نامه:

• وارد سایت سنهاب شوید.
• شرکت بیمه خود را از لیست انتخاب کنید.
• شماره بیمه‌نامه را وارد کنید.
• کد ملی یا شناسه ملی بیمه‌گذار و استعلام‌کننده را وارد کنید.
• پس از وارد کردن کد امنیتی، روی گزینه «استعلام» کلیک کنید.

استعلام با کد VIN در سامانه سنهاب

اگر کد VIN خودرو را دارید، باز هم می‌توانید همه اطلاعات بیمه شخص ثالث را ببینید. در این روش، نحوه استعلام را طبق موارد زیر طی کنید:

1. در سایت سنهاب گزینه «استعلام با کد VIN» را بزنید.
2. کد VIN خودرو را وارد کنید.
3. شماره موبایل متعلق به خودتان را وارد کنید.
4. کد امنیتی را بزنید و گزینه «ارسال کد تأیید» را انتخاب کنید.
5. کد تأییدی را که برایتان پیامک شده، وارد کنید. در ادامه، اطلاعات بیمه‌نامه نمایش داده می‌شوند.

استعلام بیمه شخص ثالث با پیامک از سنهاب

اگر به اینترنت دسترسی ندارید، می‌توانید از طریق پیامک، وضعیت بیمه را استعلام بگیرید. برای انجام مراحل استعلام با پیامک، یکی از فرمت‌های زیر را به شماره ۳۰۰۰۲۶۲۱ ارسال کنید:

• شماره بیمه‌نامه * (ستاره) کد ملی بیمه‌گذار * (ستاره) عدد ۱
• کد یکتای بیمه‌نامه * کد ملی بیمه‌گذار * عدد ۲
• کد VIN * کد ملی متعلق به شماره موبایل استعلام‌کننده * عدد ۳

مدارک لازم برای دریافت خسارت بیمه شخص ثالث

برای گرفتن خسارت بیمه شخص ثالث، باید مدارک مورد نیاز را آماده کنید. این مدارک به کارشناس بیمه تحویل داده می‌شوند و ممکن است در هر شرکت کمی فرق داشته باشند.

به طور کلی، مدارک عمومی برای دریافت خسارت بیمه شخص ثالث عبارت‌اند از:

• کوپن بیمه‌نامه
• کپی بیمه‌نامه فرد مقصر
• کپی کارت ملی فرد مقصر
• حضور شخص مقصر به همراه خودرو
• مدارک مالکیت وسیله نقلیه فرد مقصر
• بیمه‌نامه اصلی فرد آسیب‌دیده + کپی
• کارت ملی یا شناسنامه فرد آسیب‌دیده + کپی
• فاکتور رسمی برای لوازم یا قطعات آسیب‌دیده
• سند یا برگه مالکیت وسیله نقلیه فرد آسیب‌دیده
• کروکی رسمی (تهیه‌شده توسط پلیس راهنمایی و رانندگی)

شرایط دریافت تخفیف بیمه شخص ثالث

برای گرفتن تخفیف بیمه شخص ثالث، باید دو شرط مهم را رعایت کنید؛ این شرایط شامل موارد زیر هستند:

1. قانونمند رانندگی کنید و هیچ تخلفی نداشته باشید.
2. از کوپن بیمه‌نامه در طول دوره اعتبار بیمه استفاده نکرده باشید.

اگر از این شرایط برخوردار هستید، هنگام تمدید بیمه، هزینه کمتری پرداخت می‌کنید و تخفیف خوبی می‌گیرید.

مراحل دریافت خسارت بیمه شخص ثالث

اگر بیمه‌نامه شما در زمان تصادف معتبر باشد، خسارت مالی و جانی را بیمه پرداخت می‌کند. ولی باید مراحل زیر را دقیق و به ترتیب انجام دهید:

• مرحله اول؛ به شرکت بیمه مراجعه کنید و درخواست تشکیل پرونده بدهید.
• مرحله دوم؛ مدارک لازم مخصوصاً کروکی پلیس را به کارشناس بیمه تحویل دهید.
• مرحله سوم؛ کارشناس بیمه مدارک را بررسی می‌کند. در ادامه، خسارت بیمه شخص ثالث را برآورد می‌کند تا مبلغ به حساب فرد آسیب‌دیده واریز شود.

نکته مهم: اگر با طرف مقابل توافق نداشتید، باید به شورای حل اختلاف مراجعه کنید. یادتان باشد که فقط ۵ روز کاری بعد از تصادف برای مراجعه به بیمه و تشکیل پرونده فرصت دارید.

آیا امکان اعتراض به بیمه شخص ثالث برای پوشش خسارت‌ها وجود دارد؟

بله. اگر با نظر کارشناس بیمه درباره مبلغ خسارت یا روش پرداخت موافق نیستید، می‌توانید اعتراض کنید.
برای این کار باید به شورای حل اختلاف شهر خودتان مراجعه کنید و درخواست بررسی مجدد بدهید.

البته، قبل از اعتراض، حتماً قرارداد بیمه‌نامه را بررسی کنید. اگر در قرارداد نوشته شده که امکان اعتراض وجود ندارد، نمی‌توانید پیگیری قانونی انجام دهید.

خسارت‌هایی که نمی‌توانید از بیمه شخص ثالث بگیرید!

در این مطلب متوجه شدید که بیمه خسارت بیمه شخص ثالث شامل چه مواردی می‌شود و نمی‌شود. مثلاً اگر خودروی خودتان آسیب ببیند یا به وسایل داخل خودرو خسارت وارد شود، بیمه پرداختی ندارد. همچنین، در صورت نداشتن بیمه شخص ثالث یا سوءاستفاده از کوپن آن، شرکت بیمه خسارت را نمی‌پردازد. به همین دلیل، بهتر است همیشه شرایط بیمه‌نامه را به‌دقت بخوانید. آشنایی با استثنائات و شرایط خاص باعث می‌شود در زمان حادثه، دچار مشکل نشوید و حق‌تان را بگیرید.

پاسخ به سؤالات متداول

1. آیا برای دریافت خسارت بیمه شخص ثالث، حضور مقصر الزامی است؟ بله، معمولاً مقصر باید همراه با خودرو در شرکت بیمه حضور داشته باشد.
2. مهلت مراجعه به بیمه برای دریافت خسارت چند روز است؟ حداکثر ۵ روز کاری بعد از حادثه فرصت دارید به بیمه مراجعه کنید.
3. آیا بیمه شخص ثالث شامل سرنشینان خودروی مقصر هم می‌شود؟ خیر. بیمه شخص ثالث فقط خسارت به افراد ثالث را پوشش می‌دهد، نه سرنشینان خودرو مقصر.
4. آیا در تصادف بدون کروکی هم می‌توان خسارت گرفت؟ در برخی موارد بله، اما بهتر است برای دریافت کامل خسارت، حتماً کروکی رسمی از پلیس داشته باشید.
5. اگر کوپن بیمه را استفاده کنیم، تخفیف از بین می‌رود؟ بله. استفاده از کوپن باعث حذف تخفیف‌های سال‌های بدون خسارت می‌شود.