رجیستری گوشی در سامانه ملی طرح ثبت تلفن همراه (همتا) با اینکه زمان زیادی نمی‌گیرد، اما می‌تواند کاری فرساینده باشد؛ به‌خصوص اگر برای اولین‌بار بخواهید چنین کاری انجام دهید. در این مطلب از بلاگ تاپ، آموزش رجیستری گوشی را به همراه راحت‌ترین روشهای انجام رجیستری خواهیم گفت تا به اهمیت رجیستری و جلوگیری از قاچاق گوشی پی ببرید.
اهمیت رجیستری گوشی در ایران
با تعریف مفهوم رجیستری گوشی در ایران شروع می‌کنیم. رجیستری گوشی همراه به معنای ثبت قانونی اطلاعات یک گوشی (مانند شماره سریال یا کد IMEI) در سامانه همتا است. هدف از اجرای چنین طرحی جلوگیری از ورود گوشیهای قاچاق، کاهش سرقت گوشی و ایجاد شفافیت در بازار تلفن همراه عنوان شده است.
بعد از اجرای جدی این طرح رجیستری از سال ۱۳۹۶، تنها گوشی‌هایی که از طریق گمرک ایران وارد بازار می‌شوند، امکان استفاده از خدمات اپراتورهای مختلف را دارند. به عبارت دیگر و گوشی‌هایی که رجیستر نشده باشند، آنتن نخواهند داشت و برقرای تماس و ارسال و دریافت پیامک از طریق آن‌ها ممکن نیست. رجیستری شامل واردات گوشی توسط مسافر نیز می‌شود.
با اینکه سامانه همتا رجیستری موبایل مزایایی مثل استعلام اصالت گوشی را به همراه داشته، با این حال، چالش‌ها و نگرانی‌هایی را به وجود آورده است. پیچیدگی نحوه رجیستر گوشی و نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی از جمله آن‌ها هستند. البته انتظار می‌رود که این سامانه امکانات خود را توسعه داده و هماهنگی‌های بیشتری با استانداردهای بین‌المللی به عمل آورد.
دلایل ایجاد سامانه همتا رجیستری گوشی
موافقان طرح ثبت گوشی در سامانه همتا، علی‌رغم مشکلات و چالش‌های این طرح، مزایای مختلفی را برای آن بر می‌شمرند. از جمله؛
- مبارزه با قاچاق گوشی: کاهش ورود گوشیهای قاچاق، افزایش درآمدهای دولت و حمایت از تولیدکنندگان داخلی
- افزایش امنیت: ردیابی گوشیهای سرقت شده، کاهش تقلب در گارانتی
- کنترل کیفیت و تضمین کیفیت گوشی‌ها
- حمایت از حقوق مصرف‌کننده: جلوگیری از فروش گوشیهای دست دوم به‌عنوان نو، افزایش شفافیت در بازار و تسهیل خدمات پس از فروش
البته باید گفت که این مزایا عملا کارکردی در بازار گوشی نداشتند و رجیستری گوشی بیشتر باعث ایجاد بحران، افزایش قیمت گوشی و به وجود آمدن اختلالات گسترده در این بازار شد.
چگونه با استفاده از سامانه همتا از اصالت گوشی مطمئن شویم؟
تا اینجا متوجه شدیم که ثبت گوشی در سامانه همتا، در ذات خود و به شرط اجرای درست مراحل آن، می‌تواند به عنوان یک سیستم مدیریت و نظارت بر گوشیهای تلفن همراه، ابزاری مؤثر برای اطمینان از اصالت گوشی‌ها باشد. سامانه همتا رجیستری گوشی این امکان را به کاربر می‌دهد که قبل از خرید گوشی یا در حین استفاده از آن، از قانونی بودن و ثبت گوشی در سیستم مطمئن شود. این سیستم رجیستری گوشی دست دوم را نیز فراهم کرده است.
از آنجایی که این سامانه صرفا برای ارائه خدمات محدود و کاملا مشخص طراحی شده، به نظر می‌رسد که توسعه‌دهندگان این پلتفرم می‌توانستند سرویس‌های آن را توسط یک پلتفرم دیگر یعنی سامانه شاهکار که در اصل برای احراز هویت کاربران است، ارائه کنند.
در هر صورت برای استعلام اصالت گوشی شما کافی است مراحل ساده‌ای را که در این سامانه تعریف شده است، طی کنید. در ادامه این مطلب به‌طور دقیق و کاربردی به آموزش رجیستری گوشی خواهیم پرداخت.
روشهای رجیستری موبایل
به طور کلی ۳ راه برای رجیستری گوشی وجود دارد که در در واقع همه آن‌ها به سامانه همتا می‌رسد!
- در اولین روش شما میتوانید به سامانه همتا مراجعه کرده و اطلاعات گوشی خود را وارد کنید. سپس با طی چند مرحله، گوشی شما در این سامانه ثبت خواهد شد. برای دسترسی به این سامانه باید به آدرس آن یعنی hamta.ntsw.ir مراجعه کنید.
- روش دوم استفاده از اپلیکیشن همتا است. این اپلیکیشن هم به منظور ساده‌تر کردن نحوه رجیستر گوشی توسعه داده شده است. ممکن است در نگاه اول این‌طور به نظر برسد که زمانی که سامانه همتا در قالب یک اپلیکیشن عرضه شده، باید امکاناتی نظیر پرداخت قبض تلفن هم در آن وجود داشته باشد. اما این‌طور نیست و این اپلیکیشن صرفا برای رجیستر کردن گوشی، استعلام اصالت، فعالسازی، انتقال مالکیت و موارد مشابه آن‌ها کاربرد دارد.
- روش سوم هم استفاده از کدهای دستوری USSD است. کاربران زیادی با این کدهای دستوری آشنا هستند؛ چرا که این کدهای دستوری، یکی از اولین روش های خرید شارژ هستند و امروز هم با وجود توسعه اپلیکیشن‌های مختلف، همچنان پرکاربرد هستند. برای استفاه از این روش، شما باید از طریق تلفن همراه خود کد #۷۷۷۷* را شماره‌گیری کرده و سپس مراحل مختلف آن را طی کنید که شامل وارد کردن کد IMEI گوشی و سایر اطلاعات درخواستی است.
گوشی مسافری
در صورتی که شما به صورت گوشی مسافری اقدام به وارد کردن تلفن همراه کرده‌اید، طبیعتا کد فعالسازی ندارید. برای این کار باید ابتدا گوشی خود را ثبت و سپس این کد را دریافت کنید. به این منظور باید مراحل زیر را طی کنید:
- به وبسایت گمرک مراجعه کنید.
- اطلاعات درخواستی شامل تاریخ تولد، کد ملی مسافر و نیز IMEI اول گوشی وارد شده را وارد کنید.
- هزینه آن را پرداخت کنید تا کد فعالسازی را دریافت کنید.
مراحل رجیستری گوشی در سامانه همتا
نحوه رجیستری گوشی در سامانه همتا چندان پیچیده نیست. برای این کار کافی است مراحل زیر را دنبال کنید.
ورود به سامانه همتا
همانطور که پیش از این نیز اشاره شد، برای ورود به سامانه همتا ۲ روش در پیش روی شماست؛
- وبسایت همتا: به وبسایت رسمی سامانه همتا به آدرس hamta.ntsw.ir مراجعه کنید. در صفحه اصلی، گزینه‌های مختلفی برای خدمات سامانه وجود دارد.
- اپلیکیشن همتا: همچنین میتوانید اپلیکیشن همتا را از فروشگاه‌های معتبر (مانند کافه بازار یا گوگل پلی) دانلود و نصب کنید. پس از نصب، اپلیکیشن را باز کنید و به بخش ثبت‌نام بروید.
ثبت‌نام و ورود
مثل هر سامانه دیگری، شما ابتدا باید در سامانه همتا نیز ثبت‌نام کنید. اگر برای اولین بار از سامانه همتا استفاده می‌کنید، باید یک حساب کاربری ایجاد کنید. برای این کار، شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و کد تأیید ارسال شده به شماره شما را وارد کنید. پس از ثبت‌نام، با وارد کردن شماره تلفن و کد تأیید، وارد حساب کاربری خود شوید.
وارد کردن اطلاعات گوشی
شماره IMEI گوشی خود را پیدا کنید. این شماره معمولاً در تنظیمات گوشی (بخش درباره گوشی)، بر روی جعبه گوشی، یا با شماره‌گیری *کد #۰۶# قابل مشاهده است. سپس در بخش فعالسازی، شماره IMEI را وارد کنید. همچنین، اطلاعات دیگری مانند مدل گوشی و کشور خرید را نیز وارد کنید.
انتخاب نوع فعالسازی
اگر گوشی شما جدید است، گزینه «فعالسازی گوشی جدید» را انتخاب کنید. این گزینه برای گوشی‌هایی است که به تازگی خریداری شده و هنوز در سامانه ثبت نشده‌اند. در غیر این صورت اگر گوشی دست دوم خریداری کرده‌اید، باید گزینه “انتقال مالکیت” را انتخاب کنید. در این حالت، شماره ملی یا شماره تلفن خریدار را وارد کنید.
تأیید نهایی
پس از وارد کردن اطلاعات و انتخاب نوع فعالسازی، اطلاعات خود را بررسی کنید و تأیید نهایی را بزنید. اگر همه‌چیز درست باشد، گوشی شما در سامانه همتا ثبت خواهد شد و آماده استفاده است.
نکته: در صورت خرید گوشی نو و عدم دریافت پیامک فعالسازی پس از وارد کردن سیم‌کارت، شما باید اطلاعات گوشی را در سامانه همتا وارد کرده و گوشی را ثبت کنید. همچنین در صورتی که گوشی شما دست دوم است و هنوز انتقال مالکیت آن انجام نشده، برای استفاده از آن باید این مرحله را تکمیل کنید.
سامانه همتا؛ ایجاد اختلال یا بهبود؟
سامانه همتا، به عنوان پلتفرمی برای رجیستری گوشی تلفن همراه اگرچه قدمی مهم در جهت ساماندهی بازار بوده، اما همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو است و البته خود نیز باعث به‌جود آمدن اختلالاتی در این بازار شده است. برای بهبود این سامانه، شاید بهتر است که فرایندی ساده‌تر و سریع‌تر در نظر گرفت شود یا آن را با سایر پلتفرم‌ها و اپلیکیش‌هایی که خدمات کاربردی و مورد نیازی مثل انواع روش های پرداخت قبض، استعلام، خرید شارژ و موارد مشابه تلفیق کرد.
در هر صورت از آنجایی که رجیستری گوشی نو و دست دوم به منظور ارائه خدمات اپراتورها در کشور ضروری است، سه روش برای این کار در نظر گرفته شد اشت. ورود به سامانه همتا، استفاده از اپلیکیشن همتا و کد دستوری *۷۷۷#. با استفاده از هر یک از این روش‌ها میتوان به سرعت و سهولت کار رجیستری گوشی را انجام داد.